Maak je eigen bladcompost

Bladcompost maken is een ongelofelijk makkelijk en bevredigend ecoklusje vind ik! Boombladeren hebben natuurlijk een beetje een negatief imago. Grotendeels ten onrechte vind ik. Gevallen boomblad op je gazon is niet handig: je gras verstikt erdoor. Boombladeren op looppaden kunnen voor valpartijen zorgen bij nat weer, dus ook op paden is het handig om het regelmatig weg te harken.

Maar het boomblad an sich is fantastisch! Mooi organisch materiaal waar jij je bedden, bakken en borders mee kunt mulchen in de herfst en winter. Je bodemleven zal je dankbaar zijn. Maar je kunt er ook heel eenvoudig je eigen bladcompost mee maken. Wat je vervolgens met deze bladcompost kunt doen lees je verderop in deze blog.

Na het lezen van deze blog laat jij geen boomblad meer verloren gaan. Want boombladeren zijn namelijk goud voor je tuin. In de herfst liggen de meeste tuinen en straten er vol mee. Dus lokaler tuingoud bestaat er volgens mij niet! Verzamel dus zoveel mogelijk boombladeren om bladcompost te maken.

Aan de slag

Het enige dat je nodig hebt is een hark, een of meerdere lege tuinaarde/compostzakken en voldoende bladeren op de grond.

• Verzamel bladeren uit je omgeving. Dat kan van de paden en het gazon van je eigen tuin zijn. Maar kijk ook vooral verder dan je eigen tuingrens; de stoepen en straten liggen er vol mee! Hark regelmatig dus vooral bladeren bij elkaar van de stoep en straat uit je omgeving.
• Om het verteringsproces te versnellen spreid ik de verzamelde bladeren uit op ons gazon en maai de bladeren. Kleiner materiaal verteert sneller. Het maaien is geen must, maar wel een hulp in het composteringsproces.
• Prik wat gaten onderin een lege tuinaarde/compostzaak, hark alle bladeren bij elkaar en schep een laag in de zak. Maak de laag vochtig en schep de volgende bladerlaag erop, maar deze ook weer vochtig. Herhaal dit totdat de zak bijna vol is.
• Vouw de uiteinden naar elkaar toe en leg er iets op, zoals een stuk hout om de uiteinden van de zak bij elkaar te houden. Hiermee voorkom je dat er bij langdurige regen teveel vocht in de zak komt.
•  Plaats de zak(ken) in een hoekje waar ze niet in de weg staan.
• Controleer regelmatig of de bladeren nog vochtig genoeg zijn. Droge bladeren verteren niet. Zet de zakken bijvoorbeeld open als er een flinke bui op komst is.

En nu wachten maar!

Let op: hark zoveel mogelijk pas gevallen blad. Hiermee voorkom je dat je bijvoorbeeld een hondendrol meeharkt. Bladerhopen die er al langer liggen sla ik om die reden daarom over.

Zijn alle boombladeren geschikt?

Hoe snel je bladeren verteren tot compost is onder andere afhankelijk van de boomsoort. Af te raden valt het composteren van bladeren van de zwarte walnoot. Verder kun je alle soorten gebruiken. 

Snel verterende bladeren zijn van bijvoorbeeld de esdoorn, vijg, zwarte els, rode kornoelje. De bladeren van onder meer de beuk, den, spar, rhododendron, eik, tamme kastanje verteren langzamer.

Recyclen en kringlooptuinieren

Ik streef ernaar om zoveel mogelijk grondstoffen uit eigen kringloop te gebruiken. En daarnaast recycle en upcycle ik zoveel mogelijk wat er van "buiten" in onze tuin komt.

Ik bewaar daarom vaak single use verpakkingsmateriaal om later weer in te zetten. De zakken tuinaarde van Bio-Kultura zijn zeer geschikt om bladcompost in te maken.

En boombladeren zijn in de herfst overal te vinden. Wat ik nu verzamel en verwerk, betaalt zich uit in het seizoen erna; ik hoef daardoor weinig of niets extern aan te schaffen.

Bladcompost als onderdeel van je eigen potgrond

Ik maak graag mijn eigen potgrond. Dat bestaat uit een deel eigengemaakte compost, een deel bladcompost en wat zand uit de tuin. Ik ben hiermee begonnen omdat potgrond uit de winkel meestal turf of kokosvezel bevat. Beide bestanddelen die absoluut niet duurzaam zijn. Door het afgraven van turf vind er een enorme kaalslag plaats en veranderen rijke natuurgebieden in kale vlaktes. Er komt ook nog eens heel veel stikstof vrij.

Kokosvezel wordt gezien als een duurzame oplossing voor turf en veenmos. Maar helaas hangt hier ook een heel erg belastend prijskaartje aan. Het proces om tot kokosvezel te verworden kost veel water, zout en vliegkilometers. Er wordt nu al gezegd dat kokosvezel net zo belastend is als turf zal worden aangemerkt.

Volledig verteerde bladcompost is ook fantastisch om te gebruiken als zaai- en stekgrond. Het is lekker rul, en dus goed voor de wortelontwikkeling van je zaailingen. Ook om je zaailingen te verspenen of om als potgrond te gebruiken is bladcompost fantastisch!

Volledig verteerde bladcompost is niet te scherp om in te zaaien. Is je bladcompost nog niet volledig verteerd: dan moet je nog wat langer geduld hebben. Heb je wat rijkere grond nodig om bijvoorbeeld je tomatenplanten in pot in uit te planten? Meng dan met wat goed verteerde compost. En wil je juist wat minder rijk materiaal? Meng het dan met wat oude potgrond, brekerszand of een schep oude tuinaarde.

Bladerkorf

Je kunt natuurlijk ook in plaats van allemaal zakken een bladerkorf gebruiken. Deze maak je van wat kippengaas bijvoorbeeld. Een bladerkorf is vooral geschikt voor de wat grotere tuinen.

Bladcompost in een bladerkorf zal over het algemeen iets minder snel verteren. Althans: de buitenkant. Want deze zal door de wind niet altijd even voldoende vocht bevatten. En daarnaast is de kans dat er een deel wegwaait natuurlijk ook aanwezig. Aan jou de keuze.

Bladerhoekjes voor het tuinleven

Hark je tuin ook vooral niet helemaal leeg en schoon! Rommelhoekjes met takken en bladeren maken ook onderdeel uit van een natuurlijke en diervriendelijke tuin. Hiermee geef je egels en andere tuindieren ook een plekje om zich te verschansen. Laat bladeren, takjes en twijgen ook vooral liggen in hoekjes en achterafjes in je tuin.

Tot slot

Een leuke bijkomstigheid van jouw actieve gehark is dat de buren je dankbaar zullen zijn. Want vaak worden bladeren als ongewenst beschouwd. En jij hebt gratis bladgoud voor de tuin! Je mag dus best een beetje inhalig zijn als je aan het harken bent. Wel oppassen als je omgeving dit geheim ook ontdekt; dan wordt het dringen geblazen.