Zuinig en bewust leven zonder een geitenwollensokkeninstelling. Kan dat? Ik weet het niet. Maar het maakt me ook eigenlijk niet zoveel uit. Ik word in ieder geval steeds enthousiaster (en fanatieker…) in zuinig, duurzaam en bewust leven.
In mijn omgeving worden er nog wel eens hier en daar wat wenkbrauwen opgetrokken als ze me bezig zien. Vroeger was ik bang dat ik net zo zonderling als mijn vader en moeder zou worden. Ik geloof dat ik aardig op weg ben met het levensmotto van zuinig, bewust en duurzaam leven.
Ik denk veel na over bewust leven. En naar aanleiding van een mooi artikel in Flow Magazine besloot ik maar eens wat gedachtenspinsels op digitaal papier te zetten. Op mijn post hierover op Facebook reageerde vriendin E mooi: zuinig leven hoeft in ons geval niet niet meer vanuit armoede, maar vanuit overvloed, vanuit een keuze. Dat is een hele luxe. Want verplicht zuinig moeten leven: dat ken ik ook. Er waren tijden dat ik net aan genoeg geld had voor de huur en een paar gulden per maand had voor eten. Ik at het goedkoopste wat er was. Dat was vaak witte rijst, winterpeen en witte kool. Een heel brood: daar moest ik een week mee doen. En in de zomer begon dat brood nog wel ’s voortijdig te schimmelen. Een vriezer had ik niet. En in de koelkast bewaren: daar dacht ik toen niet aan haha. Dus de ontstane schimmel sneed ik er uit want een andere keuze had ik niet. Ik weet wat het is om te bedenken welke van de drie of meer belangrijke aankopen ik het beste kon doen van die ene gulden.
Vroeger moesten we zuinig zijn
Mijn moeder was, en mijn vader is heel zuinig. Hoewel ze het niet arm hadden smeten ze geen geld over de balk. Want mijn vader is voor de oorlog en mijn moeder was van net na de oorlog. Zij weten van hun kindertijd wat armoede, honger en kou is. En ze zijn ook in de jaren later toen er meer geld was zuinig blijven leven. Een etentje met z’n tweeen waar je EU100 of meer voor neertelt; daar deed mijn moeder niet aan. Niet dat ze schrieperig was, maar ze kon net zoveel genieten van een harinkie van EU 2,50 van de visboer verderop. Een kopje waarvan het oortje is afgebroken lijmde ze met veel geduld. En omdat ze van haar kleine aow-tje goed kon rondkomen was er altijd geld om te geven aan heel veel goede doelen. Mijn moeder ving haar douchewater op en spoelde daar het toilet mee door. Om maar eens een van haar 1537 sustainable duurzame life hacks te noemen. Mijn vader eet oud overgebleven brood van de bakker en heeft niet eens warm water in huis.
Ik leerde van mijn moeder: zuinig zijn met wat je hebt, en wat stuk is kan je proberen te repareren. Ookal is het in de winkel vaak snel(ler) gehaald of besteld en kost het tegenwoordig vaak geen drol meer. Dat is namelijk niet de enige reden om zuinig en bewust te leven. Want zuinig zijn met grondstoffen zijn we een beetje vergeten door alle goedkope producten.
En ik? Ik geniet van luxe maar leef zo bewust mogelijk en hou niet van verspilling. Soms omdat het geld scheelt. Soms omdat het beter voor het milieu is. En altijd omdat het bij mijn levensmotto past. Ik hou niet van materiele overdaad in het algemeen. Een bomvolle moestuin daarentegen geeft me veel fun! Duurzame life hacks vinden geeft me een enorme kick!
een mooi artikel in Flow Magazine
De keerzijde van welvaart
We zijn in ons mooie land over de decennia heen een stuk rijker dan een halve eeuw geleden. Toen moesten we een broek herstellen omdat een nieuwe kopen gewoonweg te duur was. Dus dat deden onze ouders en voorouders. En toen we meer begonnen te verdienen konden we er ook voor kiezen om gewoon een nieuwe te kopen. En alles werd relatief ook goedkoper doordat veel producten geïmporteerd werden uit het goedkopere buitenland.
We zijn meer gaan kopen en consumeren. Dat geeft best een gevoel van rijkdom en luxe. En daar houden we van. En ik denk dat er bij onze toenemenende welvaart er bij heel veel van ons een denkfout is ingeslopen. Dat bij het groeien van onze besteedbare inkomen we ook een groter huis willen hebben. Met een grotere auto. En een verbouwing. En meer of luxere vakanties. En meer bezittingen. En toch een nieuwe keuken. Gewoon omdat het kan.
Is dat dan altijd maar verkeerd? Nee, dat hoor je mij niet zeggen. Maar laten we even deze vraag stellen aan onszelf: is het logisch dat bij een hoger inkomen ook mijn uitgavepatroon mee omhoog gaat? Vroeger dacht ik: als we een huis gaan kopen moet het een groot huis zijn. Maar we zijn en blijven met z’n tweeen. Opeens dacht ik: dat moet ik ook allemaal schoonhouden. En dat grote huis moet ook warmgestookt worden in de winter. En dat huis moet onderhouden worden. Meer energie- en grondstoffenverbruik. En is het wel zo nodig?
Als ik zou mogen kiezen dan zou ik echt wel graag een grotere keuken willen. Een een grotere moestuin. Maar ik ben allang niet meer van het automatisme dat alles groter en beter moet als het financieel wel mogelijk zou zijn.
Een vaak onbewuste denkfout
Die denkfout geeft namelijk ook een druk: een groter huis dus een hogere hypotheek. Een dagje minder werken om je aan je hobby, een goed doel, je familie of iets anders te verbinden is dan helemaal niet zo makkelijk. Terwijl er meer is dan werken om je inkomen binnen te halen.
Kijk; ik hou van mijn werk! Maar ik hou ook van leuke uitstapjes, me verliezen in mijn hobby, borrelen met vrienden, hangen op de bank en mijn familie bezoken. En als ik dan geen 50 uur per week werk heb ik daar meer tijd en energie voor.
Ben jij bewust van jouw ecologische voetafdruk?
Ik hoop ook met mijn duurzame instelling bij te dragen aan een minder grote ecologische voetafdruk. Want lieve mensen, we hollen onze aardkloot behoorlijk uit. Een katoenen shirtje is zo gekocht. Maar katoen verbouwen en op de reguliere manier verwerken geeft een behoorlijke aanslag op het milieu. Een gaatje in een shirt probeer ik dus zo netjes mogelijk te dichten. Ik stop ons ondergoed zolang het nog zin heeft en ik koop niet zomaar een kledingstuk omdat het leuk en lekker goedkoop is. Ik vond het jarenalng een sport om mijn schoenverzameling flink te doen laten groeien. Maar nu ben ik blij met een paar kwalitatieve goeie (én hippe!!!) schoenen en laat ik me steeds minder vaak verleiden door een nieuwe aankoop.
Ontspullen geeft ruimte in je hoofd en huis
Ik lees vaak dat het overboord gooien van ballast (in je hoofd en je huis) bevrijdend werkt. En dat snap ik wel. Ontspullen: dat was in 2016 volgens mij HET woord. En het voelt lekker! Je huis uitzoeken, veel naar de kringloop brengen, zodat we bijdragen aan hergebruik. En gewoon minder vaak wat kopen. Want een groot deel van onze inkopen zijn gestuurd door slimme psychologie in advertenties en winkels. Veel van wat we aanschaffen blijkt een impulsaankoop te zijn.
Zuinigheids- en duurzaamheidstips
Okay. Nu wat praktische tips na deze bloemlezing.
- Ga mindful en dus voorzichtig met je bezittingen om. Het blijft hierdoor langer mooi en goed. Het gaat minder snel stuk en het raakt minder snel zoek.
- Vraag je bij het bijna overgaan tot een aankoop af: heb ik het echt nodig? Kan ik er ook zonder mee?
- Probeer te lenen of te ruilen als het om een product gaat dat niet niet heel vaak nodig hebt.
- Ga langs bij de kringloop of zoek op marktplaats.nl
- Zoek een creatieve oplossing met wat je al in huis hebt.
- Kies voor een kwalitatieve en duurzame aankoop en ga niet alleen voor een goedkope korte termijndeal.
- Kick af van emotionele aankopen en mest in plaats daarvan een keer je keukenkast of kledingkast uit. Muziek op 10 en gaan! Geeft een veel beter gevoel.
- Maak er een sport van om niet iets nieuws aan te schaffen omdat je dat nu eenmaal altijd deed. Koop dus nu een keer geen nieuwe iPhone zodra ‘ie uitkomt, je kunt er echt wel iets langer dan een jaar mee doen. Ermee bellen blijft mogelijk; ook als er een nieuwe versie uit is. #cynisch
- In plaats van te steigeren en te denken: ja hallo, jij rare; kan ik nu niets meer aanschaffen en is een groter huis volgens jou nou echt onnodig? Of roepen dat iedereen dan wel in een hutje op de hei kan gaan wonen – kan je jezelf afvragen: wat kan ík doen? De verwarming een halve graad lager? Minder vaak de auto pakken? Minder voedsel verspillen? Zuiniger met m’n telefoon doen? 15 paar schoenen per jaar kopen in plaats van 25? Afkicken van mijn koopverslaving?
Zuinig leven is niet altijd goedkoop
Dit zuinige leven zorgt niet altijd voor een dikkere bankrekening overigens. Want wat ik koop is meestal wel duurder. Ik kies niet meer zo snel voor een C&A of New Yorker shirt van EU 5 dat een jaar meegaat. Een fair trade bamboeshirt kost EU 30 in de sale, maar daar ga ik dan ook echt jaren mee doen. Dus op lange termijn zal het op veel vlakken wel schelen! Moedertje Aarde zal veel meer hebben aan duurzaam en bewust leven. Ik hoop dat je meedoet met me en mij inspireert in wat ik nog meer kan leren van jou!
Zo zie je maar; als je bewust in het leven staat en meer gaat leren en ontdekken over duurzaamheid, zie je dat dat op heel veel vlakken voordelen heeft.
