Teleurstellingen en mislukkingen in de moestuin

Mijn eerste jaar ‘uitgebreide moestuin’ verliep fantastisch. Alweer heel wat jaren geleden breidden we namelijk onze minimoestuin van twee vierkante meter uit in onze achtertuin. Ik had weinig verwachten over wanneer ik hoeveel zou gaan oogsten. Ik had er gewoon zin in! Dus ik zaaide voor, zaaide ook ter plekke en genoot vervolgens van alles wat er opkwam en wat we konden oogsten: tuinbonen en erwtjes, rucola en snijbiet, ladingen pompoen.

Instaperfect 

Maar vanaf het jaar erna kreeg ik last van "het achter de feiten aanlopengevoel". Ik had ineens hoge verwachtingen van de tuin en van mezelf. En vervolgens hoorde ik mezelf ieder jaar opnieuw roepen dat ik weer te laat was met voorzaaien en zaaien. Ik nam me ieder jaar opnieuw voor om het seizoen erop écht op te starten. Want als ik in tuinmagazines – en jaren later op instagram – allerlei mooie plaatjes van volle oogstmanden voorbij zag komen, stak dat soms in schril contrast af met mijn eigen groeistadium van dat moment.

Een nieuwe nullijn

En hoewel ik na 20 jaar moestuinieren enigszins weet wanneer ik wat moet (voor)zaaien, bekruipt dit gevoel me dus nog steeds. Ik heb notabene een moestuinboek geschreven met een prachtige zaaikalender achterin! Ik snap dus echt wat ik wanneer moet zaaien en wanneer ik oogst kan verwachten. En toch zie ik ook dit jaar weer verschil tussen een deel van mijn plantjes en de mooie plaatjes op instagram. Nu hielp de koude huiskamer – lees: zuinig stoken – natuurlijk ook niet mee bij de warmteminnende planten. Ik weiger vooralsnog om te werken met allerlei groeilampen en warmtematten. En daarnaast heb ik te maken met een whiplash, waardoor ik regelmatig de planning moet doorschuiven door onverwachte hoofdpijn, verplichte rustmomentjes of overprikkeling.

Ik nam me daarom dit voorjaar voor om het gevoel van achter de feiten aan te lopen als een soort nieuwe “nullijn” te hanteren. Kon ik mezelf hierdoor bevrijden van dat gehaaste gevoel? Ik hoop dit jaar dus op een verandering in mijn hoofd en gevoel: “Dit is het, en het is goed." 

Maar in praktijk blijkt dat niet heel makkelijk!

En dan zijn er ook nog van die externe factoren die voor teleurstelling kunnen zorgen...

Tegenvallende groei

Juist nu ik me dit nieuwe gedachtengoed wil aanleren, groeit alles nóg langzamer dan voorheen; de ironie! Ik kan de courgettes en pompoenen wel de grond uitkíj́ken...! Wat groeien ze traaaaaaaag. Waren het voorheen aan het eind van de meimaand al best flinke planten; nu zijn ze kleiner dan ooit! Ik moest denken aan de film Evan Almighty waarin de hoofdpersoon vraagt: “Geef me geduld”, en God hier de mooiste wedervraag op geeft. “Als je vraagt om geduld: krijg je dan geduld, of krijg je situaties waarin je geduld kunt ontwikkelen?” Het antwoord laat zich raden. Grinnik.

Dus dit jaar staat in het teken van geduld, mild naar mezelf (en de tuin!) zijn, genieten van het nu en verwachtingen (eisen…) proberen los te laten. En dat is voor mij en mijn aard een behoorlijke uitdaging kan ik je zeggen. Ik word namelijk gelukkig als ik een plan heb en als dat plan lukt. Ik krijg een goed gevoel als ik iets voor ogen heb en dat kan uitvoeren. Als ik moet afwijken van een bepaald plan of een bepaalde intentie, dan kost me dat enorm veel energie. Zo zie ik ieder jaar opnieuw enorm uit naar Hemelvaartsdag. Dan mesten wij altijd de schuur uit. Als die traditiedag dan niet doorgaat, ben ik dus helemaal van de leg. Maar ja, het leven loopt vaker anders dan je zou willen natuurlijk. Toch even bijstellen geblazen!

Notitieboek met bevindingen

Natuurlijk is het ook heel slim en praktisch om een notitieboekje bij te houden zodat je in het jaar erop bepaalde zaken kunt veranderen. In mijn tuinlogboek noteer ik niet alleen wat ik wanneer zaai, maar ook wat ik voor een volgend jaar wil bijstellen. Of wat ik op een andere manier wil uitvoeren, waarmee ik wil experimenteren. Want iets willen verbeteren, iets effectiever willen doen; daar is niets mis mee natuurlijk. Ook na ruim 20 jaar tuinieren leer ik ieder jaar weer iets nieuws en doe ik daar mijn voordeel mee.

Maar het is nu juist dat gebied tussen een plan in een tuinlogboek en de verwachtingen ervan die het moestuinleven uitdagend maken.

Terwijl ik op instagram al bijna volgroeide koolrabi voorbij zie komen, moet ik het hiermee doen. Mijn kolen groeiten dit jaar niet heel enthousiast. 

Is het glas halfvol of halfleeg?

M’n paprikaplanten, cucamelons en pompoenen staan er dus nu nog als vroege voorjaarsbaby’s bij; en ik probeer ze dan maar te zien als die “nulmeting”. Een mooie “halfvol of halfleegtraining”. Want ik heb in principe niets verkeerds gedaan, maar ieder jaar verloopt nu eenmaal anders in de moestuin. Ik kan dus hartstikke ongeduldig en teleurgesteld zijn, het gevoel hebben dat ik weer achter de moestuinfeiten aanloop. Maar in praktijk is het op de valreep nog net mei; en heeft de tuin nog alle tijd! 

Ik vond vorige week kapotte en uitgemergelde komkommerplanten tijdens mijn ochtendrondje. Overleden nadat ze werden omgewoeld door de merels, op zoek naar wormen en - naar ik vermoed - emelten of iets in die richting. Diepe kuilen in de grond en daarnaast kapotte babyplantjes - want nog te klein voor de tijd van het jaar. En daar bedacht mijn lief dan weer een praktische oplossing voor. Hij kocht twee geënte (biologische uiteraard) komkommerplanten die al heel behoorlijk op weg waren. Die staan inmiddels in de grond en daar ben ik maar wat blij mee! Want je kunt sommige problemen hoef je niet heel therapeutisch, psychologisch of spiritueel te bekijken; je kunt bepaalde problemen ook gewoon heel praktisch oplossen. Plantje kopen, in de grond, klaar. Jessica blij.

En voor wat extra dopamine en omdenkvitamientjes loop ik gewoon nog iets vaker dan normaal langs de planten die het juist onverwacht uitstekend doen! De doorlevende leeuwenbek die nu dik in de knop staat, de lavas waar ik een heel dorp blij mee kan maken, de blakende kaardenbol. De perenboom die dit jaar voor het eerst veel vruchten heeft, de pronkers die zich - geheel slakkenvraatvrij – prachtig om de groeistokken heenwikkelen, en meer dan ooit overal aardbeienplanten die supergoed zijn aangeslagen.

Risico is dat ik dáár volgend jaar dus weer wat van verwacht; maar wie weet heb ik mezelf tegen die tijd de kunst van verwachtingsvrij tuinieren een beetje eigengemaakt.

Moraal van het verhaal...

Moraal van het verhaal? Heb jij ook van die hoge verwachtingen? Staar je niet blind op alle mooie plaatjes en verhalen in magazines en op social media. Wees dankbaar voor wat je wel hebt en leer vertrouwen op de timing van de natuur. Bedenk dat naast al die mooie plaatjes de mislukkingen gewoon wat minder vaak worden gedeeld, maar dat die er ook gewoon bij iedereen zijn!

Achter de feiten aanlopen. Wie doet er mee?