In mijn blog over mulchen lees je de vele vele voordelen van mulchen. Een kale bodem is niet aan te raden als je een gezond bodemleven wilt hebben en sterke planten wilt opkweken. Maar ik maak één uitzondering in de moestuin als het gaat om mulchen en een bedekte grond: zaaien. Want zaaien in mulch is namelijk niet doeltreffend en raad ik af. En zaad bedekken met grond en daarna een laag mulch werkt ook niet. Zaad ontkiemt namelijk moeilijk als het geen licht krijgt.
Rechtstreeks zaaien
Als ik rechtstreeks in vollegrond zaai heb ik in principe altijd te maken met een laag mulch op de plek waar ik wil zaaien. Voorheen schoof ik dat een klein beetje weg, zaaide vervolgens in vollegrond en bedekte de zaden weer. Maar wij hebben behoorlijk wat merels in de tuin en die zijn nog wel eens op zoek naar onder andere engerlingen. Ze kunnen de boel dan behoorlijk omspitten, waardoor de naastgelegen mulch op de zaden terechtkomt. Daarnaast kan een flinke regenbui er ook voor zorgen het lichtere mulchmateriaal naar de zaaigeul spoelt. Dat werkt beide nadelig op het ontkiemingsproces. Ik pas daarom twee hacks toe:
1. Ruim wegvegen
Ik veeg aan beide zijden van de zaaigeul (of dit nu een rijtje of een enkele pompoenzaad betreft) de mulch ruim weg; minimaal zo'n 15-20 centimeter aan beide zijden. Zodra de zaden zijn ontkiemd en de zaailingen een aantal centimeter lang zijn, breng ik fijn mulchmateriaal aan op de bodem rondom de zaailingen.
Deze methode werkt ook handig als je breedwerpig zaait. Dit doe ik bijvoorbeeld met zomer- en winterpostelein. In dat geval schuif ik over het hele oppervlak waar ik breedwerpig zaai de mulch weg en desnoods zet ik nog een dunne lat van zo'n 15 centimeter in de breedte in de grond, wat rondvliegende mulch door omspittende merels ook wat kan tegenhouden.
En omdat je de bodem van zaden sowieso de dagen nadat je hebt gezaaid vochtig moet houden, kun je ook voorzichtig wat mulch verwijderen dat in de weg ligt.
2. Een zaaigeul of zaairondje
Een andere optie is om de mulch te laten liggen. Wat je wél doet is een zaaigeul maken in de mulch, zo diep totdat je de aarde ziet, het doet me altijd denken aan het bijbelverhaal met Mozes die de zee liet splijten. Een beetje dat idee haha.
De geul die ontstaat vul je vervolgens met goed verteerde gezeefde compost of tuinaarde dat je met wat brekerszand mixt; in ieder geval iets dat geschikt is om in te zaaien. Die geul moet iets hoger zijn dan de mulchlaag. Zaai hierin, dek de geul van met nog wat aarde/compost en geeft water met de broes. De zaaigeul en de mulchlaag zijn nu level, wat voorkomt dat bij regen er mulch naar de zaaigeul spoelt. Je past dit ook toe als je geen geul hebt maar een enkel zaadje in de grond stopt, zoals in het geval van courgettezaaid bijvoorbeeld.
Zodra de planten groot genoeg zijn bedek je de zaaigeul of het zaairondje met fijn mulchmateriaal, en dit blijf je doen totdat er een mulchlaagje is ontstaan van een aantal centimeter dik. Ik leerde deze hack van Frank Anrijs, die dit beschrijft in zijn boek Mulchen in de Natuurlijke Moestuin.
Conclusie
Het vrijhouden van de zaaigeul vereist misschien wat extra aandacht, maar dit heb ik er persoonlijk graag voor over. Sinds wij actief mulchen zien we onze bodem écht met sprongen vooruitgaan. Het is het zo waard om te investeren in een bodem met veel bodemleven, met voeding, prachtige schimmelnetwerken en organisch materiaal! Een veerkrachtige bodem in balans geeft sterke planten die beter bestand zijn tegen ziektes en vraat!
Meer leren over mulchen? Lees mijn mulchblog.
