Je eigen appelazijn maken is nóg makkelijker dan je eigen zuurkool maken! Je hebt namelijk alleen appels of appelschillen, water en een pot nodig. Bij zuurkool heb je zeezout nodig en moet je flink kneden, maar voor het maken van appelazijn voeg je alleen water toe. Bij fermenteren wordt er vaak gebruik gemaakt van zeezout, een een bepaalde schimmel of gist. Bij het fermenteren van appelazijn is de benodigde gist gewoon aanwezig in de omgeving...! Daarom sluit je de pot ook niet af met een deksel zoals bij zuurkool het geval is, maar met en doekje; zodoende kan er zuurstof bij het water.
Appelazijn kun je maken van vroege valappeltjes bijvoorbeeld. Deze zijn vaak nog te zuur om op te eten. Mijn valappeltjes waren deels aangevreten, waardoor de boom besluit de appel af te stoten. De droogte had er ook wel een aandeel in vermoed ik. De aangedane delen schilde ik weg en ik sneed de rest in stukken. Heb je na het maken van verse sap uit de slowjuicer nog appelpulp over, of heb je appelschillen en klokhuizen over na het maken van appelmoes? Verwerk deze dan tot gezonde huisgemaakte appelazijn!
Is appelazijn gezond?
De stoffen in appelazijn kunnen een anti-oxidantwerking hebben. Ook kan appelazijn virussen of bacteriën terugdringen. Ook lees ik regelmatig info over een positieve invloed van appelazijn bij het afvallen, verlagen van de bloedsuikerspiegel. Lees de blog van Juglen Zwaan hierover voor meer info.
Haarconditioner diy
En wist je dat je appelazijn ook kunt inzetten als haarconditioner? De verhouding hiervoor is 1 deel appelazijn op 3 delen water. Verdeel dit na het wassen over je haar. Laat kort intrekken, uitdruppelen en droog je haar af. Je spoelt de appelazijn dus niet uit. Als je haar gedroogd is ruik je niets meer van de azijn. De hoeveelheid azijn en water bepaal je zelf; dit hangt namelijk af van de lengte van je haar.
De zuurgraad (ph-waarde) van azijn is gunstig voor je hoofdhuid en kan er zelfs voor zorgen dat bepaalde bacteriën verdwijnen die bijvoorbeeld roos veroorzaken. En het scheelt weer een flesje in je badkamer.
Gebruik in de keuken
Een lepeltje appelazijn gemengd met lauw water drink ik regelmatig op nuchtere maag. Bij regelmatig gebruik is het raadzaam om dit door een rietje te drinken om je gebit te beschermen.
Een scheutje appelazijn in je dressing, dip, stoof, soep of saus is heerlijk!
Azijn is ook een (goedkope) vervanger voor citroen. Ik heb niet altijd verse citroen in huis. Appelazijn kan gelukkig (meestal) fungeren als vervanger voor citroen in een gerecht. Zo vervang ik citroen regelmatig in een ontbijtsmoothie met appelazijn. Voorzichtig doseren is belangrijk; teveel is niet lekker.
Benodigdheden
En dan nu de benodigdheden om je eigen appelazijn te maken!
- Appel, appelschillen, klokhuizen
- Gekookt water, afgekoeld *)
- Glazen pot
- Doekje en elastiek
Officieel gebruik je gekookt water. Ik maak de laatste jaren de appelazijn met water direct uit de kraan - ik kook het niet meer. Hier heb ik goede resultaten mee. Als het kraanwater zacht is, hoef je het niet perse te koken. Bevat je kraanwater veel chloor; dan zou dat het gisten kunnen vertragen. Kwestie van uitproberen! Desnoods gebruik je mineraalwater (Spa bijvoorbeeld).
Aan de slag
- Kook voldoende water om een gevulde glazen pot met appel(resten) af te vullen zodat alles onder water staat.
- Laat het gekookte water afkoelen tot kamertemperatuur.
- Gebruik je hele appels? Schil deze dan in kleinere stukken van zo'n 3-4 cm.
- Gebruik je valappels? Schil dan de aangedane plekken weg.
- Vul een schone glazen pot met voldoende appelmateriaal, druk iets je aan en vul af met het afgekoelde water tot ongeveer 4 centimeter onder de rand van de pot.
- Plaats een verzwaringssteen of glazen weckpotdekseltje op de appelmassa. De appels (en de verzwaringssteen) moeten namelijk zijn afgesloten van zuurstof: alles moet onder het water staan om schimmel te voorkomen.
- Sluit de pot af met een schone (zak)doek en bind vast met elastiek of touwtje.
- Plaats de pot in een ruimte met kamertemperatuur, maar vermijd direct zonlicht.
- Controleer regelmatig of de appels en verzwaringssteen nog onder het vocht staan. Zo niet; vul aan met water.
- Laat de azijn minimaal 4 weken fermenteren.
- Na 4 weken ruik je al een duidelijke azijnlucht; een zure lucht. Je kunt de appelazijn nog wat langer laten fermenteren, de smaak en geur zal dan nog intenser worden, en hoe langer je de azijn laat fermenteren, hoe beter de houdbaarheid.
Een verzwaringssteen of bijvoorbeeld het deksel van een weckpotje is nodig om de appels onder water te houden. Ook de steen zelf moet volledig onder het water staan.
Schimmel?
Er kan een laagje op de azijn ontstaan; een wit, dun vliesachtig laagje is kahm; dit is geen schimmel maar een natuurlijk effect van fermenteren. Je kunt dit eraf scheppen, maar je mag het ook laten zitten. Als het laagje wel schimmel is, is het helaas einde oefening. Schimmel kan mycotoxines produceren die schadelijk zijn voor je gezondheid.
Om het proces sneller te starten en beter te laten verlopen kun je in dat geval een schepje suiker toevoegen aan het water als je het fermenteerproces start.
Afgieten en bewaren
- Plaats een zeef op een beslagkom met schenktuit en plaats een schone zakdoek in de zeef.
- Stort het appelazijnmengsel in de zeef.
- Ik druk zelf altijd met de bolle kant van een lepel het vocht uit de appelmassa. De azijn wordt hierdoor troebeler, maar het levert uiteraard ook meer azijn (en smaak!) op.
- Giet de azijn in schone glazen flesjes, draai de dop erop.
- Hang een labeltje aan de fles met daarop de datum van fermenteren en bottelen.
Variatie
Je kunt ook met ander fruit uit de tuin azijn maken! Denk aan vijgen, peren, abrikozen, aardbeien of pruimen. Zelfs van rabarber kun je azijn maken; voeg dan wel een theelepel suiker toe; zo'n 3-5 eetlepels per liter. Een mix van verschillende fruitsoorten is natuurlijk ook heel leuk!
Aandachtspunten
- Gebruik een pot die past bij de hoeveelheid appel(resten); de pot moet minimaal voor ¾ deel gevuld zijn met appel.
- Omdat jouw azijn nog ‘leeft’ kan er een laagje ontstaan op de azijn of kun je vlokken in de vloeistof zien. Dit is alleen maar positief, het is geen schimmel!
- Controleer regelmatig of alles nog onder het vocht staat; zo voorkom je schimmel.
- Gebruik je appelazijn voor gezondheid en/of om therapeutische redenen? Raadpleeg dan altijd een (kPNI/orthomoleculair) voedingsdeskundige, therapeut of arts.
Zo zie je maar; fermenteren is in basis eigenlijk ongelofelijk makkelijk, en daarnaast ook nog eens leuk en duurzaam. Happy fermenting!
= = =
Deze blog vind je misschien ook interessant: gefermenteerde appelschijfjes
Wil je meer fermenteren uit de moestuin en wil je leren om je oogst te conserveren? Wil je nog meer oogstrecepteninspiratie? Koop mijn boek Natuurlijk moestuinieren! Naast zeer uitgebreide moestuininformatie (zaaien, gewasinfo, composteren, handige zaaikalender en nog veel meer) geef ik je daarin namelijk allerlei conserveertechnieken met bijbehorende recepten. Ook ontwikkelde ik 95+ oogstrecepten (grotendeels plantaardig, enkele vegetarisch) waarmee je jaarrond uit de voeten kunt in de keuken. Vers uit de tuin; een feest op je bord!
