Mijn potloden - even mijmeren

In mijn mand met papierwaren zit ook een klein doosje met potloden. “Himself the Elf” staat er op de voorkant. Ik kreeg dat ooit toen ik waarschijnlijk een jaar of 8 was. En nu, de veertig gepasseerd, heb ik dat doosje nog steeds. Nu moet je niet denken dat ik alles uit mijn kindertijd bewaar. Ik heb nog wat tekeningen, een oud serviesje, wat rapporten en een poezie-album, naast fotoalbums die vertellen over heel veel mooie en dagelijkse kostbare momenten.

 

Toen ik net weer een papiertje nodig had zag ik mijn ‘tekendoosje’ weer. Nog steeds in de originele verpakking. Het gummetje er ook nog steeds in, maar de puntenslijper is verdwenen. En opeens herinnerde ik weer hoe ik me voelde toen ik dit kado kreeg. Toch alweer 35 jaar geleden, maar dat gevoel van toen ga ik waarschijnlijk nooit meer vergeten. Ik dénk dat ik dit met Sinterklaas kado kreeg, maar het kan ook op mijn verjaardag geweest zijn. Wat was ik blij met dit kado; het was helemaal van mij! Mooie kleurtjes, een gummetje met een print, een puntenslijper in een glimmende verpakking met een print van twee knuffelende elfjes erop, die me nog steeds heel tevreden en blij aankijken. Ik hield mijn potlodenschat goed in de gaten: er mist tot de dag van vandaag geen enkel potloodje, ontdek ik net. Vroeger werd er wat minder met kado’s gesmeten dan heden ten dage. Althans: dat idee heb ik. Kan ook aan je omgeving liggen, het gezin waarin je opgroeide.

Toen ik geboren werd, was de wederopbouw van (na) de oorlog al grotendeels voltooid. Ons land werd steeds welvarender, en dat nam in alle decennia die erop volgden alleen maar toe.

We kregen vroeger heus wel kadootjes met onze verjaardag en met Sinterklaas. Maar enorme hoeveelheden waren dat niet. De aanschafprijs van de kadootjes die we kregen was ook niet torenhoog. Mijn eerste ‘dure’ kado was op m’n dertiende een gitaar, en daar moest ik nota bene nog de helft van meebetalen (werd me bij het overhandigen van het kado meegedeeld, echt waar, LOL).

Ik merk dat ik ouder word. Want als ik ouders om me heen hoor zeggen: “Ik moet nog wat extra kadootjes kopen want dit kadootje kostte maar een tientje”, dan krommen mijn tenen in de vorm van een vraagteken en rol ik intern met mijn ogen. Wat érg dat we zo ver zijn gekomen. We moeten dus minstens aan een bepaald bedrag komen. Want anders? Dan is je kind niet tevreden? Of vind jij dat je je kind tekort doet? Of ben je bang wat andere ouders denken van jouw schamele tien-euro-kado? Dan voldoe je niet aan het predikaat ‘goede ouder’?

En dan is alles ook nog eens heerlijk goedkoop geworden, dankzij kinderardbeid, onderdrukking van fabrikanten in een ver buitenland, het gebruik van goedkope, minder duurzame materialen. We rennen in groten getale naar de Action en andere prijsknallers. Wat kan je daar veel kopen voor weinig! En ondertussen betalen we daar een te hoge prijs voor, zucht onze aardkloot.

Door onze welvaart – waar ik zelf enorm van mee geniet; we hebben nergens tekort aan en ik vind dat fantastisch – wat ik nodig heb schaf ik gewoon aan! – zijn we het heel erg normaal gaan vinden om veel te hebben en veel te kopen. En omdat alles toch lekker goedkoop is hoeven we meestal niet twee keer na te denken. En als het niet meer leuk is, of (te) snel kapot gaat, laten we hier amper een traan over. Dan kopen we toch gewoon weer iets nieuws? Action om de hoek! We vinden het inmiddels doodnormaal.

Mijn moeder vertelde een keer dat vroeger de panty’s met de hand gemaakt werden. Ze werkte toen ze jong was een tijd in een pantyfabriek. Als zij een nieuwe panty kocht kostte dat een weekloon. EEN WEEKLOON!!! Dat kan je je nu niet meer voorstellen. Zuínig dat ze met haar panty deed! En zodra de panty een mankement vertoonde werd de panty hersteld. Die ging pas als ‘ie tot het laatste draadje afgedragen was richting prullenbak. Dat hoeft nu niet meer want je koopt voor een prikkie weer een nieuwe joh.

En dan kijk ik weer naar mijn tekendoosje, in originele verpakking. Het plastic hier en daar vergaan, en ik vraag me af of de potloden het nog doen. Maar oh, wat was ik blij met dit kadootje. Want ik kreeg niet zo vaak kadootjes. En ook niet zoveel. Ik koesterde mijn potlodenschat, en plakte er een sticker met mijn naam op, zodat iedereen zou weten dat het van mij was. Nu mesten ouders regelmatig de kamers van hun kinderen (en van zichzelf haha) uit, bewapend met een flinke rol vuilniszakken. Er is bijna geen doorkomen meer aan anders. (Begin ik je al te irriteren? Goed zo; dat betekent hoogstwaarschijnlijk dat ik iets heb geraakt bij je. Ik hou van prikkelen: lees alsjeblieft nog heel even verder?)

Staan we nog stil bij wat we hebben? Bij wat we verkwanselen, aanschaffen en achteloos weer naar de kringloop brengen of in de kliko dumpen? Of heb jij jouw variant op mijn potloden van “Himself the Elf”, die je koestert; hoe klein het ook is? “Nou zeg, wat een moraliteitsridder ben jij,” denk je misschien wel, terwijl je geneigd bent mijn duurzaamheidsblog weg te klikken. Want jij bepaalt toch zeker zelf wel wat je koopt, en hoeveel, hoevaak en waar? En ja inderdaad, dat doe jij. En dat mag ook. Maar mag ik dan mijn mijmerblogje deze mooie wereld inslingeren met de wens dat we gewoon wat minder, maar wel bewuster kopen? En dat wát we kopen gewoon prachtig, mooi, duurzaam is en ons blij en dankbaar maakt? Ja, zeker; duurzame producten zijn echt wel wat duurder. Of iets minder kado’s: dat is misschien best wel even wennen, als je normaal de kerstboom bijna niet meer kunt zien. LOL.

Nu ben ik bijvoorbeeld op zoek naar een duurzame yogalegging. Drie keer zo duur dan de hippe leggings via Zalando. Aan mij de afweging of ik het kan en wil betalen. En er misschien iets anders voor moet laten. Maar laten we asjeblief onze kinderen, en mensen om ons heen bewust maken van kwaliteit en niet van kwantiteit. Dat het om het gebaar gaat en niet om de hoeveelheid of de frequentie. Wees vooral gul in het geven van knuffels, qualitytime met je kinderen en met je geliefden. Strooi gul rond met complimenten, steun, hulp en onverdeelde aandacht, of kom op de proppen met een beleveniskado, of een doe-kado.  Over duurzaamheid gesproken: daar kan geen kadootje van de Action tegenop.